मान्छेको जात !

केही नगरी बस्यो भने, खत्तम भयो भन्छन यहाँ 
केही मात्र गरी बस्नुस, यो त गयो भन्छन यहाँ ! 
अलिकती मात्र गर्नुस्, नानाथरी भन्छन यहाँ ! 
अली बढी राम्रो गर्नुस्, इर्श्या डाहा कन्छन यहाँ !

सुख छँदै छैन आमा, मान्छे भएर जिउन यहाँ 
झुटको जहर पिलाउँछन, पर्दैन नि पिउन यहाँ !
मान्छे मान्छे सँग जल्छन, आगो पनि चाहिन्न यहाँ  
जिब्रो नटोके सम्म त, गुणगान पनि गाइन्न यहाँ ! 

पशुपँक्षी बरु मिल्छन, मिल्दैनन नि मान्छे यहाँ 
पकाउनै नज्जानेले, बन्न खोज्छ भान्छे यहाँ 
यस्तै रहेछ यहाँको चलन, बुझाउँछु चित्त यहाँ 
ढुङ्गै ढुङ्गा भरिएका, छन है पित्तैपित्त यहाँ !

जिउँदै मर्छन मार्छन् मान्छे, छन है यस्तै यस्तै यहाँ 
मान्छे भएरै जन्मेपछी, छोडि जाउँर भन्नुस् कहाँ ??
ज्युँदो हुँदा खुट्टा तान्छन, मरे फुल चढाउंछन 
लाश खरानी भएपछी, गुणगान पढाउंछन ! 

- रामप्रसाद खनाल, फेब्रुअरी ०२, २०१९, अमेरिका